Εκτίμηση παρουσίας αρσενικού και λοιπών ρυπαντικών παραμέτρων στα υπόγεια και
επιφανειακά υδατικά συστήματα σε περιοχές της Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας 

Αποτύπωση υδρογεωλογικών συνθηκών
ΑΚΡΩΝΥΜΙΟ: WASP

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΟΣ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟY ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ ΠΕΡΙΟΔΟΥ 2014-2021
(ΧΜ ΕΟΧ 2014 – 2021)
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Δ’ «ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΔΑΤΩΝ»

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ

«ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ ΜΕΤΡΩΝ ΤΩΝ ΣΧΕΔΙΩΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΛΕΚΑΝΩΝ ΑΠΟΡΡΟΗΣ

ΠΟΤΑΜΩΝ»

Στην περιοχή της Αριδαίας του Δήμου Αλμωπίας, κατόπιν ενεργειών που πραγματοποιήθηκαν από τις αρμόδιες υπηρεσίες σχετικές με την ποιότητα του πόσιμου νερού, ανιχνεύθηκαν αυξημένες συγκεντρώσεις αρσενικού (συνήθως σε συγκεντρώσεις από 11 έως 17 μg/L αλλά και έως 26 μg/L σε κάποιες περιπτώσεις) που υπερβαίνουν τα ανώτερα αποδεκτά νομοθετημένα όρια, περί ανθρώπινης κατανάλωσης της ΚΥΑ 1811/2011. Ο αρχικός εντοπισμός του συγκεκριμένου ρυπαντή έγινε στον υπόγειο υδροφορέα της ευρύτερης περιοχής του οικισμού του Λυκοστόμου (πηγές Αριδαίας) το 2004. Από τότε μέχρι σήμερα, έχουν πραγματοποιηθεί πληθώρα αναλύσεων, τόσο από δημόσιους όσο και ιδιωτικούς φορείς, ώστε να υπάρξει καλύτερη εικόνα σχετικά με τη διασπορά των ρυπαντών στα υπόγεια και επιφανειακά υδατικά συστήματα της περιοχής. Αποτέλεσμα αυτών ήταν να εντοπιστούν είτε μόνιμα είτε παροδικά  και στις περιοχές της Τ.Κ. Νότιας, Τ.Κ. Πιπεριάς, Τ.Κ. Τσάκων, Τ.Κ. Γαρεφίου, Τ.Κ. Λουτρακίου, Τ.Κ. Σωσάνδρας και στον οικισμό της Αγάθης.

Η επιβεβαιωμένη ύπαρξη αρσενικού στα υπόγεια υδατικά συστήματα της περιοχής της Περιφερειακής Ενότητας Κεντρικής Μακεδονίας, καθιστά επιτακτική την ανάγκη διερεύνησης της πηγής προέλευσης του αρσενικού.

Στόχος του προγράμματος είναι να διερευνηθεί  η παρουσία αρσενικού και άλλων δυνητικά τοξικών στοιχείων ή άλλων ρυπαντικών φορτίων (νιτρικά κλπ), ανθρωπογενούς και γεωγενούς προέλευσης, που θα μπορούσαν να επιβαρύνουν τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των υπογείων νερών της περιοχής

Αναλυτικότερα στόχοι του έργου είναι:

  1. Σύνταξη Ειδικής Υδρογεωλογικής – Υδροχημικής μελέτης για τον καθορισμό υδατικών συστημάτων ή τμημάτων αυτών όπου παρουσιάζονται χημικά στοιχεία με υψηλές τιμές φυσικού υποβάθρου (ενδεικτικά αναφέρονται As, B, Cl, Fe, Mg, Mn,  κ.λπ.)
  2. Ο ποσοτικός προσδιορισμός και η χωρική κατανομή του As και του Sb στα υπόγεια νερά,
  • Ο προσδιορισμός της ορυκτολογικής-γεωχημικής σύστασης, των πετρωμάτων και των εδαφών, που ενεργούν ως φυσικές πηγές για τον εμπλουτισμό As  και άλλων ιχνοστοιχείων στο περιβάλλον της  περιοχής μελέτης, 
  1. Η διάκριση της πηγής προέλευσης των στοιχείων αυτών, ανθρωπογενής ή γεωγενής,
  2. Ο καθορισμός των γεωχημικών διεργασιών που λαμβάνουν χώρα στην περιοχή,
  3. Η καταγραφή της χημικής σύστασης των υπογείων νερών, όσον αφορά τις συγκεντρώσεις κύριων στοιχείων (Ca2+, Mg2+, Na+, K+, ΝΟ3, SΟ42- κλπ) και μετάλλων/μεταλλοειδών (Cd, Co,Cr, Cu, P, Zn, κλπ),
  • Ο καθορισμός σημείων συστηματικής παρακολούθησης της ποιότητας υδάτων της περιοχής της Αλμωπίας, η οποία δεν εντάσσεται στο Εθνικό Δίκτυο Παρακολούθησης γεωτρήσεων, αν και παρουσιάζει επιβάρυνση σε αρσενικό σύμφωνα με το ΙΓΜΕ 2010, αλλά και το 1ο αναθεωρημένο Σχέδιο διαχείρισης λεκανών απορροής,
  • Η διερεύνηση της σύνδεσης των υπογείων νερών με τα θερμομεταλλικά και ιαματικά νερά της ευρύτερης περιοχής και ο σχεδιασμός και υλοποίηση  ειδικών ρυθμίσεων προστασίας, όπως προτείνεται και στο σχετικό 1o  αναθεωρημένο ΣΔΛΑΠ,
  1. Η επίδραση όλων των ανθρωπογενών δραστηριοτήτων και κυρίως των αγροτικών σε εδάφη και νερά.
  2. Προσδιορισμός ζωνών ρυπαντικής επιδεκτικότητας, με σκοπό την προστασία των υδροληπτικών έργων και υπόδειξη νέων θέσεων.
  3. Προσδιορισμός ζωνών ανάπτυξης για την κατασκευή νέων υδροληπτικών έργων με καλά ποσοτικά και ποιοτικά χαρακτηριστικά.
  • Εναρμόνιση με όλες τις προτεινόμενες δράσεις του ΣΔΛΑΠ, στο συγκεκριμένο Υδατικό Διαμέρισμα
  1. Ανασκόπηση και αξιολόγηση υφιστάμενης κατάστασης
  2. Σχεδιασμός και διενέργεια προγράμματος δειγματοληψιών/αναλύσεων σε υπόγεια και επιφανειακά νερά
  3. Μετρήσεις υπαίθρου
  4. Εφαρμογή ιχνηθετήσεων
  5. Διερευνητική άντληση σε διάφορα βάθη σε υφιστάμενη ερευνητική γεώτρηση

Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης Αποχέτευσης Αλμωπίας

Ειδικός Λογαριασμός Κονδυλίων Έρευνας Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας

  • Αμανατίδου Ελισάβετ (Επιστημονική Υπεύθυνη Έργου)

Δρ. Χημικός Μηχανικός, Καθηγήτρια ΠΔΜ

  • Περράκη Μαρία (Επιστημονική Υπεύθυνη Υποέργου)

Δρ. Γεωλόγος, Καθηγήτρια Ορυκτολογίας &Περιβαλλοντικής Γεωχημείας  ΕΜΠ,

  • Σταμάτης Γεώργιος,

Δρ. Γεωλόγος, Ομότιμος Καθηγητής Υδρογεωλογίας ΓΠΑ

  • Βασιλείου Ελένη,

Δρ. Μηχανικός Μεταλλείων Μεταλλουργός, ΕΔΙΠ Περιβαλλοντικής Υδρογεωλογίας, ΕΜΠ

  • Παπαζώτος Παναγιώτης,

Δρ. Γεωλόγος, Εντεταλμένος Διδάσκοντας Γεωχημείας, ΠΔΜ

  • Μαυροματίδου Χαρούλα, MSc Γεωπόνος
  • Ψαρράκη Δέσποινα, MSc Μηχανικός Μεταλλείων-Μεταλλουργός, Υ.Δ.
  • Κέμμου Γαρυφαλιά, Χημικός Μηχανικός Υ.Δ.
  • Αβραμίδης Κωνσταντίνος, Χημικός Μηχανικός
  • Ριστάνης Ηλίας, Μηχανικός Αντιρρύπανσης, Μεταπτυχιακός φοιτητής

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΑΛΜΠΟΥΜ